വിഴിഞ്ഞം അന്താരാഷ്ട്ര തുറമുഖം അതിവേഗം പൂര്‍ത്തീകരിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി അദാനി വിഴിഞ്ഞം പോര്‍ട്ട് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡുമായി അനുബന്ധ ഇളവ് കരാറില്‍ ഒപ്പുവെച്ചതായി മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയന്‍ അറിയിച്ചു. പുതിയ കരാര്‍ പദ്ധതി പൂര്‍ത്തീകരിക്കുന്നതിനുള്ള യഥാര്‍ത്ഥ സമയക്രമത്തില്‍ മാറ്റം വരുത്തി.

2024 ഡിസംബറോടെ തുറമുഖം കമ്മീഷന്‍ ചെയ്യാനും അതിന്റെ എല്ലാ ഘട്ടങ്ങളും 2028 ഓടെ പൂര്‍ത്തിയാക്കാനും സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരും അദാനിയും പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണ്.

യഥാര്‍ത്ഥ കരാര്‍ തുറമുഖത്തിന്റെ അവസാന ഘട്ടത്തിന് 2045 വരെ സമയം നല്‍കിയിരുന്നു. എന്നാല്‍ ഈ പുതിയ കരാര്‍ 15 വര്‍ഷത്തിലേറെ സമയപരിധി വേഗത്തിലാക്കുന്നു. നേരത്തെയുള്ള കരാറില്‍ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി തുറമുഖത്തിന്റെ മുഴുവന്‍ ഘട്ടങ്ങളും ഇതോടെ പൂര്‍ത്തിയാകും.

വിഴിഞ്ഞം അന്താരാഷ്ട്ര തുറമുഖ പദ്ധതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരും അദാനി വിഴിഞ്ഞം പോര്‍ട്ട് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡും സപ്ലിമെന്ററി കണ്‍സഷന്‍ കരാറില്‍ ഏര്‍പ്പെടും. ഇതിനുള്ള അനുമതി കഴിഞ്ഞ ദിവസത്തെ മന്ത്രിസഭായോഗം നല്‍കി.

കരട് സപ്ലിമെന്ററി കണ്‍സഷന്‍ കരാര്‍ അംഗീകരിച്ചു. ആര്‍ബിട്രേഷന്‍ നടപടികള്‍ പിന്‍വലിച്ചതിനെ തുടര്‍ന്നാണ് സപ്ലിമെന്ററി കരാര്‍ ആവശ്യമായി വന്നത്. നിയമ വകുപ്പിന്റെയും അഡ്വക്കറ്റ് ജനറലിന്റെയും ഉപദേശം തേടിയ ശേഷമാണ് സപ്ലിമെന്ററി കരാറിന് മന്ത്രിസഭ അനുമതി നല്‍കിയത്.

കരാര്‍ പ്രകാരം 2045ല്‍ പൂര്‍ത്തീകരിക്കേണ്ട വിഴിഞ്ഞം തുറമുഖത്തിന്റെ രണ്ടാമത്തെയും അവസാനത്തെയും ഘട്ടപ്രവര്‍ത്തികള്‍ 2028 ഓടെ പൂര്‍ത്തീകരിക്കും.

ഇതുവഴി 4 വര്‍ഷത്തിനകം 10,000 കോടി രൂപയുടെ പുതിയ നിക്ഷേപത്തിന് അദാനി പോര്‍ട്ട് വഴിയൊരുക്കും. പദ്ധതി പൂര്‍ത്തിയാകുന്നതോടെ തുറമുഖത്തിന്റെ കുറഞ്ഞ ശേഷി 30 ലക്ഷം ടി ഇ യു ആവും.കോവിഡും ഓഖി, പ്രളയം ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള പ്രകൃതിക്ഷോഭങ്ങളും കണക്കിലെടുത്ത് പദ്ധതി കാലയളവ് 5 വര്‍ഷം നീട്ടി നല്‍കും.

പദ്ധതിക്ക് കാലതാമസം വന്നതിനാല്‍ പിഴയായ 219 കോടി രുപയില്‍ 43.8 കോടി രൂപ സംസ്ഥാനം പിഴയായി ഇടാക്കും. ബാക്കി തുക 2028 വരെ തടഞ്ഞുവെക്കും. 2028ല്‍ പദ്ധതി സമ്പൂര്‍ണമായി പൂര്‍ത്തീകരിക്കാന്‍ കഴിയാത്ത സാഹചര്യം ഉണ്ടായാല്‍ കരാര്‍ കാലാവധി അഞ്ച് വര്‍ഷം നീട്ടിയത് റദ്ദു ചെയ്യും. തടഞ്ഞുവെച്ച തുകയും സര്‍ക്കാര്‍ വസൂലാക്കും

സര്‍ക്കാരും അദാനി ഗ്രൂപ്പും തമ്മിലുള്ള നിയമപരമോ സാമ്പത്തികമോ ആയ തര്‍ക്കങ്ങള്‍, ആര്‍ബിട്രേഷന്‍ നടപടികള്‍ പിന്‍വലിച്ചതിനെ തുടര്‍ന്നാണ് അനുബന്ധ ഇളവ് കരാര്‍. ഇത് പുതുക്കിയ പരസ്പര ധാരണയും ഷെഡ്യൂളിന് മുമ്പ് പദ്ധതി പൂര്‍ത്തിയാക്കാനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയും പ്രതിഫലിപ്പിച്ചു.

ഈ പദ്ധതി ആഗോള വ്യാപാരത്തിന്റെയും നാവിക ബന്ധത്തിന്റെയും കേന്ദ്രമായി കേരളത്തെ സ്ഥാനപ്പെടുത്താന്‍ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. രണ്ടാമത്തെയും മൂന്നാമത്തെയും ഘട്ടങ്ങളില്‍ 10,000 കോടി രൂപയുടെ അധിക നിക്ഷേപം കൂടി ഉള്‍പ്പെടുത്തി 30 ലക്ഷം ടിഇയു (ഇരുപത് അടി തുല്യ യൂണിറ്റുകള്‍) ആയി വികസിപ്പിക്കും.

വിഴിഞ്ഞം തുറമുഖ പദ്ധതി ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ അന്താരാഷ്ട്ര ഡീപ് വാട്ടര്‍ കണ്ടെയ്‌നര്‍ ട്രാന്‍സ്ഷിപ്പ്‌മെന്റ് തുറമുഖമാണ്. കേരള സര്‍ക്കാരിന്റെ 75 ശതമാനം ധനസഹായത്തോടെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള സംരംഭമായ ഈ പദ്ധതി പരീക്ഷണാടിസ്ഥാനത്തിലാണ്. 2015-ല്‍ അനുവദിച്ച 40 വര്‍ഷത്തെ പ്രവര്‍ത്തന കരാറാണ് അദാനിക്കുള്ളത്, അതായത് സര്‍ക്കാര്‍ മേല്‍നോട്ടം പാലിച്ചുകൊണ്ട് അവര്‍ തുറമുഖം കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും പ്രവര്‍ത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും.

അള്‍ട്രാ ലാര്‍ജ് കണ്ടെയ്നര്‍ കപ്പലുകള്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യാന്‍ രൂപകല്‍പ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്ന വിഴിഞ്ഞം തുറമുഖം വേഗത്തിലുള്ള ആഗോള കണക്റ്റിവിറ്റി, സാമ്പത്തിക വളര്‍ച്ച, കേരളത്തില്‍ തൊഴിലവസരങ്ങള്‍ എന്നിവ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. പ്രദേശത്തിന്റെ സമുദ്ര അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളെ പരിവര്‍ത്തനം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള സാധ്യതകള്‍ക്കായുള്ള പദ്ധതിയെ 'സ്വപ്ന സംരംഭം' എന്ന് വിളിക്കുന്നു.