സ്വന്തമായി ബഹിരാകാശ നിലയം എന്ന ഇന്ത്യയുടെ സ്വപ്നം സാക്ഷാത്ക്കരിച്ച് ഐഎസ്ആര്‍ഒ. ബഹിരാകാശത്തു വീണ്ടും ചരിത്രം കുറിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിലെ സതീഷ് ധവാന്‍ സ്പേസ് സെന്ററില്‍നിന്നു പിഎസ്എല്‍വി-സി60 റോക്കറ്റ് ചരിത്രദൗത്യവുമായി കുതിച്ചുയര്‍ന്നു. സ്പേസ് ഡോക്കിങ് എക്സ്പെരിമെന്റ് എന്ന സ്പേഡെക്സ് (SpaDeX) ദൗത്യവുമായാണു റോക്കറ്റ് കുതിച്ചത്.

ബഹിരാകാശത്തു ചുറ്റിത്തിരിയുന്ന 2 പേടകങ്ങള്‍ കൂട്ടിച്ചേര്‍ക്കുന്ന അപൂര്‍വദൗത്യമാണു ലക്ഷ്യം. ഇതു വിജയിക്കുന്നതോടെ 'സ്‌പേസ് ഡോക്കിങ്' സാങ്കേതികവിദ്യയുള്ള ലോകത്തെ നാലാമത്തെ രാജ്യമായി ഇന്ത്യ മാറും. 2 ഉപഗ്രഹങ്ങള്‍ക്കു പുറമെ 24 പരീക്ഷണോപകരണങ്ങള്‍കൂടി ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തിക്കും.

റോക്കറ്റിന്റെ മുകള്‍ഭാഗത്തുള്ള ഓര്‍ബിറ്റല്‍ എക്‌സ്പെരിമെന്റല്‍ മൊഡ്യൂളിലാണു (പോയെം) ഈ ഉപകരണങ്ങള്‍ ഭൂമിയെ ചുറ്റുക. 476 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തിക്കുന്ന ചേസര്‍ (എസ്ഡിഎക്‌സ് 01), ടാര്‍ഗറ്റ് (എസ്ഡിഎക്‌സ് 02) എന്നീ ഉപഗ്രഹങ്ങളെയാണ് ഐഎസ്ആര്‍ഒ ഡോക്ക് ചെയ്യിക്കുന്നത്. ഓരോ ഉപഗ്രഹങ്ങള്‍ക്കും 220 കിലോഗ്രാം വീതമാണു ഭാരം. പരസ്പരം 10-15 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയായി നിര്‍ത്തുന്ന ഇവയെ അടുപ്പിച്ചു കൂട്ടിച്ചേര്‍ക്കുന്നതാണു ഡോക്കിങ്. റഷ്യ, യുഎസ്, ചൈന എന്നീ രാജ്യങ്ങളാണു മുന്‍പ് ഈ നേട്ടം കൈവരിച്ചിട്ടുള്ളത്.

സ്വന്തമായി ബഹിരാകാശ നിലയം നിര്‍മിക്കാനിരിക്കുന്ന ഇന്ത്യയുടെ 'ഭാരതീയ അന്തരീക്ഷ സ്റ്റേഷന്റെ' നിര്‍മാണത്തിലും നിര്‍ണായകമാകും ഡോക്കിങ് പരീക്ഷണം. ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് ഉപഗ്രഹങ്ങളെ എത്തിക്കുന്ന റോക്കറ്റുകള്‍ ദീര്‍ഘകാലം അവിടെ അവശിഷ്ടമായി തുടരുകയോ കടലില്‍ വീഴുകയോ ആണ് പതിവ്. ഇതിനു പരിഹാരമായി പിഎസ്എല്‍വി റോക്കറ്റിന്റെ നാലാമത്തേതും അവസാനത്തേതുമായ ഘട്ടത്തിനെ (പിഎസ്-4) ഉപഗ്രഹത്തിനു സമാനമായ പ്ലാറ്റ്‌ഫോം ആയി ഉപയോഗപ്പെടുത്തും. അതാണു പിഎസ്എല്‍വി ഓര്‍ബിറ്റല്‍ എക്‌സ്‌പെരിമെന്റ് മൊഡ്യൂള്‍ അഥവാ പോയം. ഇതിന്റെ നാലാം പതിപ്പിനെ ഐഎസ്ആര്‍ഒ തദ്ദേശീയമായാണു വികസിപ്പിച്ചത്. മൂന്ന് മാസം വരെ ഗവേഷണം നടത്താവുന്ന രീതിയിലാണു ഡിസൈനിങ്.

ഐഎസ്ആര്‍ഒയുടെ പിഎസ്എല്‍വി 60 വിക്ഷേപണമാണ് വിജയമായത്. സ്‌പേസ് ഡോക്കിംഗ് പരീക്ഷണത്തിനുള്ള ഇരട്ട ഉപഗ്രഹങ്ങളെ കൃത്യമായി ഭ്രമണപഥത്തില്‍ സ്ഥാപിക്കാന്‍ പിഎസ്എല്‍വിക്കായി. ജനുവരി ഏഴിനാണ് ഇരട്ട ഉപഗ്രഹങ്ങള്‍ ഒത്തുചേരുന്ന ഡോക്കിംഗ് നടക്കുക. ഉപഗ്രഹങ്ങളില്‍ നിന്ന് സിഗ്‌നല്‍ കിട്ടി തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ടെന്ന് ഐഎസ്ആര്‍ഒ അറിയിച്ചു.

പിഎസ്എല്‍വി റോക്കറ്റിന്റെ നാലാം ഘട്ടത്തെ ബഹിരാകാശത്ത് നിലനിര്‍ത്തി ചെറു പരീക്ഷണങ്ങള്‍ നടത്താന്‍ അവസരം നല്‍കുന്ന പിഒഇഎം പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി 24 ചെറു പരീക്ഷണങ്ങളും ബഹിരാകാശത്തേക്ക് അയച്ചിട്ടുണ്ട്. ബഹിരാകാശത്ത് നിന്ന് മാലിന്യങ്ങള്‍ പിടിച്ചെടുക്കാന്‍ കെല്‍പ്പുള്ള യന്ത്രക്കൈയും, ഭാവിയില്‍ ബഹിരാകാശ നിലയത്തില്‍ ഉപയോഗിക്കാന്‍ പദ്ധതിയിടുന്ന വാള്‍ക്കിംഗ് റോബോട്ടിക് ആര്‍മും, ബഹിരാകാശത്ത് വിത്ത് മുളപ്പിക്കുന്ന ക്രോപ്‌സ് പേ ലോഡുംഅതില്‍ ചിലതാണ്.

ലോകം ഉറ്റുനോക്കുന്ന വിക്ഷേപണത്തിന് മുന്നോടിയായി സ്‌പേഡെക്‌സ് ദൗത്യത്തിന്റെ രണ്ട് സാംപിള്‍ വീഡിയോകള്‍ ഐഎസ്ആര്‍ഒ ഔദ്യോഗിക എക്‌സ് ഹാന്‍ഡിലില്‍ പങ്കുവെച്ചിരുന്നു. പിഎസ്എല്‍വി-സി60 റോക്കറ്റില്‍ നിന്ന് രണ്ട് ഉപഗ്രഹങ്ങള്‍ വേര്‍പെടുന്നതും അവ ആലിംഗനം ചെയ്യും പോലെ ഒന്നായിത്തീരുന്നതും ഇസ്രൊയുടെ ആനിമേഷന്‍ വീഡിയോയില്‍ കാണാം.