സ്‌പെയിനിലെ കാറ്റലോണിയയ്ക്കടുത്തുള്ള ഗരോട്ടസ എന്ന ഗ്രാമത്തില്‍ 600 മീറ്റര്‍ ഉയരമുള്ള ഒരു കുന്നുള്ളത് ലാവ ദ്രവീകരിച്ചുണ്ടായതാണ്.  ഏകദേശം 11,500 വര്‍ഷം മുമ്പ് ഇവിടത്തെ ഭൂവല്‍ക്കത്തില്‍ ഒരു വലിയ വിള്ളല്‍ ഉണ്ടായി. ആ വിള്ളലിലൂടെ കുഴമ്പുരൂപത്തിലുള്ള ലാവ പുറത്തേക്ക് പ്രവഹിച്ചു. ഈ ലാവ അടിഞ്ഞുകൂടി ഇവിടത്തെ താഴ് വരയില്‍ ഉണ്ടായതാണ് 600 മീറ്റര്‍ ഉയരമുള്ള ഒരു കുന്ന്. ഈ കുന്നിന്റെ മുകളിലായി വലിയൊരു കുഴിയും രൂപപ്പെട്ടു.

നൂറുകണക്കിന് വര്‍ഷംകൊണ്ട് ഈ അഗ്‌നി പര്‍വ്വതം ചെടികളാലും മരങ്ങളാലും മൂടപ്പെട്ട് ഒരു നിത്യഹരിതവനമായി മാറി. ഈ കുന്നിന് മുകളിലെ കുഴിക്കുള്ളില്‍, പച്ചപുതച്ച കൊടുംകാടിന് നടുക്ക് ഒരു പള്ളിയുണ്ട്. അഗ്‌നിപര്‍വ്വതത്തിന് ഉള്ളിലുള്ള ലോകത്തിലെ ഏക പള്ളിയാണിത്. സാന്റാ മര്‍ഗരീത്ത എന്നാണ് പള്ളിയുടെ പേര്. പള്ളി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന അഗ്‌നി പര്‍വ്വതവും ഇതേ പേരില്‍ അറിയപ്പെടുന്നു.

ആരും കയറിവരാത്ത അഗ്‌നിപര്‍വ്വതത്തിനുമുകളില്‍ ഈ പള്ളി ആരു പണിതെന്നോ എപ്പോള്‍ പണിതെന്നോ ആര്‍ക്കുമറിയില്ല. 1428-ല്‍ കാറ്റലോണിയയിലുണ്ടായ ഭൂകമ്പത്തില്‍ പള്ളിക്ക് കേടുപാടുകള്‍ സംഭവിച്ചിരുന്നു.

ഇതിനും 600 വര്‍ഷത്തിനെങ്കിലും മുമ്പാകണം ഈ പള്ളി പണിതതെന്ന് ചരിത്രകാരന്മാര്‍ വിശ്വസിക്കുന്നു. 1865-ല്‍ പുതുക്കിപ്പണിത പള്ളിയാണ് ഇപ്പോള്‍ നമ്മള്‍ കാണുന്നത്. റോമന്‍ കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള ഇവിടെ ഇപ്പോള്‍ ശുശ്രൂഷകളൊന്നും നടക്കുന്നില്ല.

ബാഴ്‌സലോണയില്‍ നിന്ന് 90 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയായിട്ടാണ് സാന്റാ മര്‍ഗരീത്ത അഗ്‌നിപര്‍വ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഈ പ്രദേശത്ത് മാത്രമായി ഏകദേശം 40 അഗ്‌നിപര്‍വ്വതങ്ങളുണ്ട്. എന്നാല്‍ ഇവയെല്ലാം നിര്‍ജീവമാണ്.